Bir olay ya da deneyimin, hatırlama için bir talep olmadığı durumda ya da belleme sürecine ilişkin farkındalık bulunmaksızın hatırlandığı bellek türü olarak tanımlanan örtük bellek (implicit memory), psikolojinin güncel çalışma konularından birisi. Bu konuya dair Daniel L. Schacter tarafından kaleme alınan “Implicit Memory: History and Current Status” başlıklı çalışmadaki tarihçe kısmını kendimce anlaşılır bir akış […]
Populus vult decipi, ergo decipiatur Ne olmaktaydı? Afazi koğuşundan, tam da Başkan’ın konuşması sürerken, kahkaha sesleri geliyordu ve hepsi de Başkan’ın konuşmasını dinlemeye istekliydiler. Önceden çalışılmış tumturaklı konuşması, aşırı coşkunluğu, duygusal çekiciliği ile, eski aktör işte oradaydı ve tüm hastalar gülmekten katılıyordu. Bazıları dışında kimileri şaşkın, kimileri bozulmuş, bir veya ikisi endişeli ama çoğu eğleniyor […]
2012 yılında ilk kez bakterilerde keşfedilen ve virüslere karşı bakteriye bağışıklık kazandıran DNA zincirini değiştirmek için “moleküler makas” şeklinde çalışan yönteminin keşfi ve bu sistemin diğer hücre modellerinde uygulanabilmesi fikri tüm dünyayı heyecanlandırmıştı. Keşfinden sonraki iki yıl içinde tüm dünyada araştırmacıların laboratuvarına giren ve bir anda bize tüm bilim kurgu filmlerinin gerçeğe dönüşebileceğini vadeden CRISPR gen düzenleme […]
Parayla doktora ve yüksek lisans tez yazımı Türkiye’de büyük bir pazar haline geldi. Yaklaşık 50 büyük işletmenin faaliyet gösterdiği pazarın yıllık cirosunun 150 milyon lira civarında olduğu tahmin ediliyor. Türkiye’de son yıllarda yüksek lisans ve doktora öğrencileri için para karşılığı tez yazma büyük bir pazara dönüşmüş durumda. İnternet ortamındaki akademik forumlarda yapılan kısa bir araştırma […]
Bu kılavuz, sadece LGBTİ’lerin alanda karşılaştıkları ayrımcılık ve diğer şiddet türlerini görünür kılmayı ve yok etmeyi hedeflemiyor; ayrıca, eğitimleri boyunca bu konuları tartışma/öğrenme fırsatı bulamamış olan ve bu nedenle LGBTİ’lerle mesleki alanda ilk kez karşılaştıklarında deneyimsizlik, şaşkınlık, çaresizlik hisleri yaşayan meslektaşlarımızla da dayanışmayı, onları güçlendirmeyi hedefliyor. Bu kılavuz detaylı bir müdahale veya terapi kılavuzu değildir; […]
Ruh sağlığı alanında çalışan erkekler terapist olduklarında ataerkil düşünce biçimlerinden sıyrılmış olmuyorlar. Ya da alışık oldukları güç ilişkisi dinamiklerinden azade olarak bulunmuyorlar/bulunamıyorlar. Erkeklik/eril tahakküm kendini her zeminde üretebildiği gibi terapi odasında da pekala üretebiliyor. 14 Ocak tarihli failin isminin geçmediği ama tacize uğrayan danışanın süreci anlattığı ifadelerin yer aldığı yazı Melis Alphan (https://www.artigercek.com/yazarlar/melis-alphan/derdim-yasadiklarimi-baskalarinin-yasamamasi ) tarafından yayınlandı. Ardından ifşa […]
On sekiz yaşında akıllı ve yalnız bir adam olan Rene, Paris’in batısında bir köy olan Saint Germain’de inzivaya çekilmişti. Son zamanlarda sinirleri bozulmuş ve iyileşmek için inzivaya çekilmeyi tercih etmişti. Daha Saint Germain’e gelmeden önce Henri IV ve Marie de Medicis için yapılmış olan muhteşem kraliyet bahçelerini duymuştu ve güneşli bir günde burayı ziyaret etmeye […]
YÖK, Akademide “Açık Erişim Ve Açık Bilim” Çalışmalarını Başlattı Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, 10 Ocak 2019 tarihinde YÖK’te gerçekleştirilen Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) toplantısında kurul üyelerine, “Yeni YÖK” olarak bilim dünyasının çok önem verdiği “açık erişim ve açık bilim”konusunda yürüttükleri çalışmaları anlattı. Bu konuda YÖK bünyesinde, içerisinde rektörlerin, ilgili öğretim üyelerinin, TÜBİTAK […]
Uzaktan erişilebilir eğitimler sayesinde; istediğiniz zaman, istediğiniz yerde ve istediğiniz koşullarda ücretsiz eğitim almak mümkün. Bu sistemler, eğitimi oldukça kolay bir şekilde ulaşılabilir kılıyor. 21. yüzyılda bilgiye ulaşım şartları bu denli gelişmişken, cahilliğin kader mi yoksa tercih mi olduğu ise ayrı bir tartışma konusu. Belki Urfa’da Oxford yok, ama Harvard’ı ayağınıza getirdik! Harvard Üniversitesi’nin çevrimiçi […]
Almanya ve İsveç gibi ülkeler, Elsevier gibi bazı büyük yayınevleriyle anlaşmaya varamadıklarından, bu ülkelerdeki araştırmacılar ilgili yayınevinin yaklaşık 2500 dergisinde yayımlanan güncel makalelere erişemiyorlar. Anlaşmaya varılamamasının temel nedeni ise tarafların, elektronik dergilerde yayın ve erişimle ilgili farklı modeller konusunda ısrarcı olmaları. Bu yazıda önce iki açık erişim modelinin nasıl işlediğini kısaca açıklayıp, daha sonra yayıncılarla yapılan […]
Obsesif Kompülsif Bisikletçi Bozukluğu (OKBB) belirli bir düzeyden sonra önlenemez, ya da tedavisi çok güçtür. Bu yüzden, bisiklete yeni başlayanlar özellikle dikkat etmeleri ve kendilerini korumaları yönünde uyarılmalıdır. OKBB’den muzdarip kişilerde takıntılar genellikle yeni çıkan bisiklet donanımları, kadans, kilo, beslenmedir. Ama bunlardan başka bisiklet ile ilgili aklınıza gelen her şey olabilir. OKBB, genellikle ergenlikte ve […]
Belirsizlik toleransı (ambiguity tolerance) “çelişki içeren ya da birden çok yorumun ya da sonucun mümkün olduğu durumları kişinin kabullenebilmesi, bundan rahatsızlık duymaması, belirsizlik karşısında psikolojik sorun olmaksızın işlevsellikte bulunabilme derecesi” olarak tanımlanan bir psikolojik terimdir. İnsan neresinden yaralıysa oraya ilgi duyar ya, benim de Türk toplumuna benzer bir otistik davranış örüntüsüyle kişisel olarak muzdarip olduğum […]
Sayın Türk Psikologlar Derneği, size Dr. Murat Paker olayı üzerinden etik standartları ve psikoloji hizmeti satın alacakları korumak adına bir çağrıda bulunuyorum. Psikoterapist Dr. Murat Paker hakkında cinsel saldırı suçlamasıyla yapılan ve pek çok aşamayla örtbas edilmeye yeltenilen şikayet hakkındaki basın açıklamanızı okudum. Öncelikle duyarlı yaklaşımınız için teşekkür ederim. Ancak siz de takdir edersiniz ki […]
Eleştirel Okuyucu için Kontrol Listesi Bu bölümde, size psikoloji dergilerinde sunulan bilgilerin daha iyi tüketicisi olmak için yardımcı bazı ipuçları sunulmaktadır. En önemli öneri, bir makaleyi aceleye getirmekten kaçınmaktır. Bunun yerine, her bölüm sonunda durmak ve burada listelenen sorulara cevaplarını yazmak yararlı olabilir. İlk başta bu zor gelebilir, ancak alıştırma yaptıkça bu işlem otomatikleşir ve […]
Tümdengelim tümevarım, senden gidim kime varım! Bazı temel unsurlar, bilimin tüm yaklaşımları tarafından paylaşılır. Bunlardan en önemlileri, veri (data) ve kuramdır (theory). Bilim her ikisine de ihtiyaç duyar, hem veriyi hem de kuramı kullanır. Ancak, bilim tarihinde, bilim adamları bireysel olarak hangisinin daha önemli olduğunu ve önce geleceğini ayırmıştır. Buna karar vermeye çalışmak, yumurtanın mı […]
Linklerin güncellenme tarihi: 17.02.2019 (Kırık link bildirimi için tıklayın) 1$ = 5.27₺! Saygıdeğer meslektaşlarım ve meslektaş adaylarım, Bilimsel bilgi üretiminde ya da kişisel/meslekî gelişim sağlamada en önemli şartlardan birinin doğru kaynaklardan beslenmek olduğuna inanıyorum. Pek çoğunuzun doğru kaynakları bulabilecek tecrübe ve bilgi birikiminiz var, gene de kişisel bir tavsiye: İlgilendiğiniz alana ait bir genel anahtar kelimeyle PubMed […]
Psikoloji Deneyleri Gerçek Hayattan Çok mu Uzaklar? Psikoloji öğrencileri, psikoloji derslerinde tipik olarak diğer bilimlerden beklediklerinden daha fazla ilgi isterler. Fiziğe giriş dersinin otomobillerini tamir etmelerini sağlamadığını gören ve henüz tam olarak umutsuzluğa kapılmamış öğrenciler genelde, psikolojiye giriş dersinin onlara kedi motivasyonlarına ilişkin daha iyi bir içgörü kazandırmadığı, nevrozlarını iyileştirmediği ve sonsuz mutluluğun nasıl kazanılacağını […]
Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (AÜBAUM) Beyin Görüntüleme Laboratuvarında staj yaptığım dönemde, çeşitli üniversite ve bölümlerde eğitim gören bir ekiple beraber çalıştım. Farklı bilimsel ve bilgisel seviyelerdeydik, davranış ve olası sebeplerini farklı gözlüklerden izliyorduk ve farklı akademik kültürlerle harmanlanmıştık. Ancak beni en çok şaşırtan anım şuydu: Bir sohbet esnasında çalışma belleği (working memory) […]
Deneysel psikoloji, insan ve hayvan davranışlarını deneysel yöntem ile inceleyen, ‘psikoloji’yi bir sayı doğrusu olarak düşünür ve +∞’a sosyal bilimler, -∞’a ise doğa bilimlerini yerleştirirsek -karşılaştırmalı psikolojinin de deneysel psikoloji kapsamında olduğunu düşünürsek- kesinlikle -∞’a en çok yakınsayan psikoloji alt alanıdır (umarım Ockham’ın Usturası bahsedildiği kadar keskin değildir). Bu tanımda dikkat çekmesi gereken kavram -takdir edersiniz […]
Bir zamanlar PÖMYAP (Psikoloji Öğrencileri Meslek Yasası Platformu) isimli oluşumun Hacettepe Üniversitesi temsilcisi iken, kendilerinin psikoloji lisans mezununa klinik psikolog unvanı ve terapi ruhsatı verilmesi çağrısına antitez olarak psikoloji lisans mezununa psikolog unvanı verilmesin yanıtıyla gelmiştim. Hala bu sorgulamayı yoğun bir şekilde yapıyorum. Dayandığım birkaç kişisel varsayım var: 1. Bir terapist olmak için, hangi kuramsal […]
SEC438 Amatör Denizcilik ve Yelkencilik Uygulamaları dersi için üretilmiş, Spor Bilimleri Topluluğu web sitesinde yayınlanmıştır. Başta psikanalitik kökenli düşünürler Sigmund Freud, Alfred Adler ve Carl Gustav Jung olmak üzere, hemen her kuramcının insan kişiliğinin doğası üzerinde fikir birliğine vardıkları bir nokta vardır: Kişilik gelişiminde çocukluk yaşantılarının rolü çok önemlidir ve çocukluk yaşantılarının bıraktığı izler kolay […]